شمارش معکوس برای افزایش مبلغ جرایم رانندگی

افزایش مبلغ جریمه های رانندگی گرچه موضوع جدیدی نیست و حتی برابر قانون نیز باید هر سه سال یکبار در مبالغ آن بازنگری صورت بگیرد، اما از ابتدای امسال بحث بر سر آن به طور جدی بر سر زبان ها قرار گرفت و حتی گفته شده بود که تا 25 فروردین ماه نسبت به افزایش مبلغ جرایم اقدام خواهد شد، اما این اتفاق رخ نداد تا موضوع افزایش مبلغ جریمه های رانندگی همچنان در انتظار ابلاغ دولت باقی بماند.

به گزارش تیتروز، در اولین روزهای بهار امسال، وقتی هنوز تعطیلات نوروز 1403 تمام نشده بود؛ خبری مبنی بر افزایش پنج تا شش برابری مبالغ جرایم راهنمایی ورانندگی مورد توجه افکارعمومی قرار گرفت. خبری که البته چندان هم جدید نبود و پلیس ماه ها پیش پیشنهاد خود برای افزایش مبلغ جریمه های رانندگی را اعلام کرده بود. پیشنهادی که یکی از مهم ترین دلایلش از بین رفتن قدرت بازدارندگی مبلغ فعلی جرایم بود.

از سوی دیگر برابر آنچه که سردار احمدرضا رادان، فرمانده فراجا در آذرماه سال گذشته اعلام کرده بود، ارتکاب تخلف رانندگی، منجر به وقوع 80 درصد تصادفات رانندگی شده و از این رو یکی از راه های کنترل تخلفات و به دنبال آن تصادفات افزایش مبالغ جرایم اعلام شد.

بر اساس قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی که در سال 89 مصوب شد؛ پلیس می تواند پیشنهاد افزایش مبالغ جرایم راهنمایی ورانندگی را هر سه سال یک بار بر اساس تورم داشته باشد و این پیشنهاد باید در هیات دولت مطرح شود. این در حالیست که بر اساس اعلام پلیس، مبالغ این جرایم از سال 96 تا کنون به روز نشده و سال هاست این مبالغ نسبت به تورم ارزش کمی پیدا کرده و به هیچ وجه بازدارنده نیستند.

افزایش مبلغ جریمه ها جان 3500 نفر را در برابر تصادفات حفظ می کند 

عین اله جهانی، معاون اجتماعی پیشین پلیس راهور فراجا در گفت وگوبا تیتروز درباره میزان تلفات تصادفات گفت: در کشور ما، سالانه حدود 19 هزار نفر، جان خود را در تصادفات رانندگی از دست می دهند که این آمار بسیار تلخ بود و به هیچ عنوان زیبنده کشور ما نیست. شما تصور کنید هر سال، چند خانواده بی سرپرست می شود؟ چند کودک یتیم می شوند؟ چند خانواده فرزندان خود را از دست می دهند؟ چند نفر برای همیشه با قطع عضو و معلولیت مواجه می شوند؟  

وی افزود: این در حالیست که بر اساس پژوهش های انجام شده، افزایش جریمه ها می تواند سالانه سه تا سه هزار و 500 نفر از تعداد متوفیان تصادفات را کاهش دهد. من معتقدم میزان مبالغ جریمه های تخلفات حادثه ساز مانند سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز، حرکت مارپیچ، حرکت دنده عقب در بزرگراه ها و رانندگی در حالت مستی و … که منجر به تصادفات با آمار بالای کشته های تصادفات می شود؛ باید افزایش پیدا کند.

افزایش جریمه ها باری به دوش 5 درصد از رانندگان متخلف است نه همه مردم

بر اساس گفته کارشناسان، افزایش مبالغ جرایم می تواند بازدارنده باشد و جان عده ای از هموطنانمان را نجات دهد اما برخی دیگر معتقدند که این افزایش مبالغ؛ در این شرایط اقتصادی سخت، باری اضافی بر روی دوش مردم است. موضوعی که معاون اجتماعی پیشین پلیس راهور فراجا آن را نادرست دانست و گفت: باید به این نکته توجه کرد که حدود 95 درصد از رانندگان، قانونمند بوده و متخلف نیستند،  تنها پنج درصد از رانندگان، مرتکب این تخلفات حادثه ساز می شوند و باعث به وجود آمدن مشکلات و آسیب های بسیار زیادی برای خود و دیگران می شوند؛ بنابراین جریمه های مورد سخن، فقط  برای افرادی است که تخلف را انجام می دهند و اگر کسی تخلف نکند پس جریمه هم پرداخت نمی کند چه مبلغ آن کم باشد و چه زیاد باشد.

وی ادامه داد: برای این تعداد معدود از رانندگان، باید سخت ترین جرایم وضع شود تا کمتر تخلف کنند و کمتر شاهد اتفاقات ناگوار در کشور باشیم. من مطمینم مردم از این مساله استقبال می کنند؛ مخصوصا افرادی که عزیزشان را در تصادفات از دست داده اند یا خودشان با تحمل صدمات جسمانی یا روحی وارده در اثر تصادف،   قربانی حوادث شده اند. دقت داشته باشید که سالانه حدود 19 هزار زن، مرد، کودک، مادر، پدر، خواهر، برادر و… در تصادفات جان خود را از دست داده اند، بر همین اساس اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از اوجب واجبات است.

یکی از کارکردهای مجازات، بازدارندگی است

رسول کوهپایه زاده وکیل دادگستری نیز در گفت وگوبا تیتروز درباره بازدارندگی جریمه های راهنمایی و رانندگی گفت: برخی رانندگان با ارتکاب برخی تخلفات خطرناک، باعث آسیب به جان و مال خود و دیگران می شوند که این مسیله جرم است.  

به گفته وی یکی از کارکردهای مهم وضع مجازات و اعمال مجازات جنبه بازدارندگی و جلوگیری از تکرار آن است. به این معنا که اگر مبالغ جرایم به حدی باشد که جبران آن برای راننده سخت باشد؛ به احتمال زیاد ممکن است از ارتکاب آن تخلف منصرف شده و قانونمند عمل کند زیرا می داند این کار، بهای سنگینی خواهد داشت. بدین ترتیب این جریمه، بازدارنده بوده و فرد را از انجام تخلف بازمی دارد.  

جریمه سرعت غیرمجاز در کشورهایی اروپایی چقدر است؟

بر اساس مشاهدات عینی، به نظر می رسد که رانندگان سایر کشورها از رانندگان ایرانی قانون مندتر بوده و کمتر مرتکب تخلفی می شود. این در حالیست که با یک بررسی ساده می توان دریافت که این مبالغ جریمه های رانندگی است که فرهنگ ایمنی افراد را ارتقا داده؛ نه رنگ و نژاد افراد. به عنوان مثال، در ایتالیا جریمه برای پیمودن 10 کیلومتر در ساعت بیش از سقف مجاز از 41 یورو شروع می شود و برای پیمودن با سرعتی بیش از 60 کیلومتر در ساعت بالاتر از حد مجاز به 3316 یورو می رسد. اضافه بر این، راننده متخلف بسته به مجموعه شرایط حاکم در زمان تخلف، با جریمه هایی همچون ممنوعیت دوره ای رانندگی و دریافت نمرات منفی که با رسیدن به 20 به لغو گواهینامه رانندگی منجر می شود، مواجه می شود.

در فرانسه نیز جریمه پیش فرض سرعت غیرمجاز 68 یورو برای محدوده خارج از شهر و 135 یورو برای محدوده شهری است که برای تجاوز 50 کیلومتر در ساعت از سقف مجاز به 1500 یورو نیز می رسد. البته همزمان 1 تا 6 نمره منفی نیز در پرونده راننده متخلف درج می شود.

در آلمان، این جریمه از 20 یورو در محدوده خارج شهر و 30 یورو برای محدوده شهری برای پیمودن تا 10 کیلومتر در ساعت بالاتر از سرعت مجاز تا 680 یورو برای رانندگی با سرعت 70 کیلومتر در ساعت یا بیشتر از حد مجاز، متغیر است. همچنین در صورت تجاوز بیش از 20 کیلومتر در ساعت، محدودیت رانندگی برای یک ماه نیز در مورد راننده خاطی اعمال می شود. این جریمه با رسیدن سرعت تخلف به 70 کیلومتر در ساعت به سه ماه می رسد که همزمان دو نمره منفی نیز در پرونده راننده ثبت می شود.

موعد پرداخت جریمه ها باید تغییر کند 

محمدرضا مهماندار رییس سابق پلیس راهور تهران بزرگ نیز در گفت وگوبا تیتروز با بیان اینکه تنها مبلغ جریمه ملاک بازدارندگی کامل نیست؛ ادامه داد: باید به این نکته نیز توجه داشت که علاوه بر مبلغ جریمه، زمان  بازپرداخت آن نیز اهمیت دارد. به این معنا که اگر راننده مجبور باشد در یک زمان مناسب و معین، جریمه خود را پرداخت کند؛ این مسیله نیز می تواند به بازدارندگی کمک کند. اما درحال حاضر ما شاهد هستیم که افراد جریمه های خود را سال ها بعد پرداخت می کنند یا تا هنگام فروش خودروی خود مجبور به پرداخت جریمه ها نیستند که این مسیله باعث کاهش اثر جرایم می شود.

این متخصص ترافیک معتقد است تنها افزایش میزان مبالغ جرایم رانندگی برای کنترل نظم ترافیکی کافی نیست و باید در قوانین زمان و نحوه پرداخت این مبالغ نیز تجدیدنظری صورت گیرد تا بازدارندگی تحقق پیدا کند.

وی درباره راهکار سایر کشورها درباره زمان پرداخت جریمه های رانندگی نیز گفت: در برخی کشورها این سازوکار طراحی شده است که هر ساله همزمان با پرداخت مالیات، افراد تمام بدهی های خود را با دولت، مانند جرایم راهنمایی و رانندگی تسویه کنند.   از آنجایی که در کشور ما برخی افراد برای پرداخت مالیات مستقیما اقدام نمی کنند و از حقوق افراد این مبلغ کسر می شود، می توان از روش دیگری استفاده کرد. به عنوان مثال می توان هر ساله برای هر پلاک، مجوز تردد صادر کرد. این مجوز به این معناست که راننده یا مالک خودرو، برای دریافت مجوز تردد، هر سال تمام جریمه ها و سایر هزینه های خودرو را پرداخت می کند.

دولت هنوز افزایش جرایم را ابلاغ نکرده است

اما تازه ترین اظهار نظر در مورد افزایش مبلغ جریمه های رانندگی را سردار سید تیمور حسینی رییس پلیس راهور فراجا در گفت وگو با تیتروز، مطرح کرده است. او درباره سرانجام افزایش مبلغ جریمه های رانندگی گفت: درباره افزایش جریمه ها باید بگویم که ما کماکان منتظر هستیم تا نرخ جدید توسط دولت محترم ابلاغ شود، اما متاسفانه هنوز این اتفاق رخ نداده است. همانطور هم که بارها گفته ایم، به محض ابلاغ از سوی دولت پلیس راهور می تواند آن را ابلاغ کند.

حسینی درباره میزان افزایش مبلغ جرایم نیز گفت: درباره میزان دقیق افزایش مبالغ فعلا نمی توان چیزی گفت و باید منتظر ابلاغ دولت باشیم چرا که نرخ پیشنهادی ما و نرخی که دولت قصد ابلاغ آن را دارد تفاوت هایی کرده است. اما باز هم درباره میزان دقیق آن نمی توان چیزی گفت و باید منتظر اعلام رسمی باشیم. پس از آن حتما جدول نرخ جدید جرایم را منتشر خواهیم کرد.

وی افزود: اگر بر اساس روال عادی به موضوع نگاه کنیم باید تا 20 فروردین ماه افزایش مبلغ جریمه ها ابلاغ می شد؛ اما متاسفانه این اتفاق هنوز رخ نداده و تاخیر داشته است. تا زمانی هم که این موضوع از سوی دولت به ما ابلاغ نشود، جریمه های رانندگی بر اساس همان نرخ قبلی خواهد بود.

شمارش معکوس برای افزایش مبلغ جریمه های رانندگی

حالا به نظر می رسد که براساس اظهارات رییس پلیس راهور فراجا و همچنین موافقت وزیر کشور با افزایش مبلغ جریمه های رانندگی که در جریان بازدید نوروزی از مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا بر زبان آورده بود. در آینده ای نزدیک مبلغ جرایم رانندگی، افرایش پیدا خواهد کرد. افزایشی که قطعا در کنار ارتقاء کیفیت تولید خودروها، افزایش استاندارد ایمنی جاده و آموزش به کاربران ترافیک می تواند در کاهش شمار جانباختگان سالانه حوادث ترافیک موثر باشد و چشم اندازه کاهش شمار قربانیان تصادف از 20 هزار کشته در سال به 7000 کشته را در آینده ای نه چندان دور محقق کند.

پایان خبر تیتروز