صادق رشیدی در جلسه رونمایی از نمایشنامه نصرالله قادری:«راه طی شده» نمایشنامه ای مبتنی بر یک جهان بینی عمیق است

به گزارش خبرگزاری تیتروز،به نقل از روابط عمومی حوزه هنری، کوروش زارعی با تبریک روز و هفته هنر انقلاب گفت: این اثر پرتره ای از شهید آوینی است که چهار سال پیش با نصرالله قادری برای نوشتنش صحبت کردم.

وی ادامه داد: ما فکر کردیم بد است که به مناسبت شهادت سیدمرتضی آوینی قدم هنری برای این شهید برنداشته باشیم بنابراین تصمیم گرفتیم نمایشنامه «راه طی شده» را در سالروز شهادت سید اهل قلم رونمایی کنیم. دلیل انتخاب نصرالله قادری برای نوشتن این نمایشنامه هم این بود که وی سالها در مجله سوره هم نفس و همکاری شهید آوینی بوده و شناختی که وی نسبت به آوینی دارد شاید نمایشنامه نویس دیگری نداشته باشد و نتواند اثر مناسبی با اشراف کامل بنویسد.

وی با اشاره به مبلغ ناچیزی که بابت نگارش نمایشنامه «راه طی شده» به نصرالله قادری پرداخت شده تاکید کرد: قادری این نمایشنامه را بیشتر بخاطر ارادتی که به شهید آوینی داشته نوشته است و تمام تلاش ما این است که امسال یا سال آینده در سالگرد شهید آوینی بتوانیم این نمایشنامه را روی صحنه ببریم.

صادق رشیدی نویسنده و پژوهشگر مطالعات نظری هنر و ادبیات نیز با یادی از شهید مرتضی آوینی و تبریک هفته هنر انقلاب درباره نصرالله قادری گفت: از سال 1380 آثار نصرالله قادری را خوانده ام و با دیدگاه وی آشنایی دارم و باید بگویم که او در مسیر جستجوی حقیقتی است که شاید کمتر کسی در حوزه ادبیات، نگارش و نویسندگی توان قرارگرفتن در این وادی را داشته باشد.

وی ادامه داد: اگر به کل تاریخ تفکر بشر مراجعه کنید دعوای همیشه فلسفه همیشه حقیقت بوده و هرکس به نحوی در صدد رسیدن به حقیقت بوده است. برخی نویسندگان زنده هستند ولی با نوشتن و تیاتر زندگی نمی کنند اما ما نویسندگانی هم داریم که دایم در حال زندگی کردن با تیاتر و زندگی در دنیای درام هستند، اینها همان افراد در جستجوی حقیقت هستند. این افراد حتی اگر دیدگاهشان انتزاعی باشد و ایدیولوژی و جهان بینی خاص خود را داشته باشند، بیشترین آسیب ها و رنج ها را در طول زندگی ادبی و هنری خود متحمل شده اند و این همان چیزی است که من در زندگی نصرالله قادری شاهد بوده ام. کسی که در جستجوی حقیقت است آرام و قرار ندارد و مدام این رنج عشق، آشوب، بیقراری و رنج را در آثارش می توان دید و خواند.

رشیدی بیان کرد: «راه طی شده» چندین پیش متن دارد یعنی متنی مبتنی بر یک جهان بینی عمیق است که از نهج البلاغه برخواسته و مبتنی بر پیش متن ها و کتاب ها و نوشته های شهید آوینی و آمیزه ای است پیش متن های فردی و تجربه زیسته نویسنده در دوره ای که همنفس و همراه با شهید آوینی بوده، است. اما نکته این است که کسی که نمایشنامه را بخواند به این نتیجه می رسد که «راه طی شده» اثری است که گاه قلم شاعرانه و نزدیک به درام های اجتماعی دارد و گاه دیدگاه های سیاسی در آن دیده می شود و همه اینها حاکی از این است که نویسنده هویت دینی ومذهبی و جهان بینی خود را در مسیری که در جستجوی حقیقت است برمنابع و ماخذی که با آن درام را نوشته، همراه کرده و با زمانه خود پیش می رود و این معنای اصلی هنر است.

وی ادامه داد: نصرالله قادری در حوزه درام نویسی فراتر از امر واقع حرکت کرده و نویسنده ای صرفا ریالیستی نیست و چون زبان استعاری دارد مخاطب را ناگزیر می کند تا نمادها و نشانه ها را تحلیل کند.

این پژوهشگر و نویسنده با اشاره به نقاشی «موش های سکه پرست» کاظم چلیپا که خواستگاه شکل گیری درام «راه طی شده» بوده گفت: دریافت و استنباط نصرالله قادری از این تابلو تبدیل به درامی شده که ابتدا با زبان دینی و سپس با زبان شاعرانه و بعد با زبان اجتماعی و در عین حال انتقادی شکل گرفته است. شاید دشواری متون نصرالله قادری هم این باشد که رفتن سراغ آثار وی نیازمند دانش های اسطوره ای، دانش های دینی و دانش های اجتماعی و بینش های سیاسی است.

مکتبی در جستجوی هویت از دست رفته

وی ادامه داد: اینکه بتوانیم تصویری از زندگی واقعی یک شهید را به صورت دراماتیک، شاعرانه به تصویر بکشیم تا مخاطب عام قادر به درک آن شود، یک کار هنری است. قادری با خیال پردازی و اتصال به واقعیت درامی چندجانبه خلق کرده است. وی صاحب سبک منحصربه فرد است و متکی بر یک مکتب؛ مکتبی که در جستجوی هویت از دست رفته است.

«راه طی شده» شعار ندارد

وی رسیدن به جهان بینی و دیدگاه فردی که آمیزه ای از دردهای نویسنده است را عامل منحصربه فرد شدن یک اثر معرفی کرد و در ادامه افزود: رفتن به سمت آوینی و بینش ها و مباحثی که از دید حتی مدعیان انقلابی هم مغفول مانده، قابل تحسین است. همچنین اینکه نمایشنامه شعار ندارد و صحبت ها برخواسته از نوشته ها و کتاب شهید آوینی است، از دیگر ویژگی های مهم «راه طی شده» است.

نصرالله قادری در بخش پایانی جلسه رونمایی از نمایشنامه «راه طی شده» گفت: قرار بود از نهج البلاغه اقتباسی برای عصر معاصر انجام شود بنابراین نمایشنامه ای نوشتم و در سیستم هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قربانی شدم چراکه به اتفاق آرا آماده چاپ شد و نمایشنامه بعد از مدتی که جلوی چاپش گرفته شد، منتشر شد و به دستور جدید مدیر مرکز هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در انبار ماند و توزیع نشد. دومین بخش به سفارش حوزه هنری با موضوع شهید بهشتی نوشته شد که با عنوان «مظلوم ترین تنها و تنهاترین مظلوم» آماده شد. سومین اثری من درباره سید من، مرتضای من، سیدمرتضی آوینی است که با عنوان «راه طی شده» نوشته شده و چهارمین بخش از این چهارگانه درباره شهید مطهری است.

وی با بیان اینکه نمایشنامه «راه طی شده» را بر اساس خطبه شقشقیه مولا علی بن ابیطالب (ع) نوشته که به مواجهه مرتضی آوینی با چهار گروه قاسطین، ناکثین، قاعدین و مارتین می پردازد، بخش هایی از این نمایشنامه را خواند و سپس کتاب«راه طی شده» رونمایی شد.

22057