قابل استماع نیست یعنی چه

حتماً برای شما هم پیش آمده که توی پرونده های حقوقی یا حتی در یک گفتگوی عادی، اصطلاح «قابل استماع نیست» را شنیده باشید. این عبارت حقوقی به این معنی است که دعوای شما شرایط لازم برای رسیدگی ماهوی توسط دادگاه را ندارد. یعنی دادگاه به اصل موضوع ورود نمی کند و به جای حکم دادن، یک «قرار عدم استماع دعوا» صادر می کند. نگران نباشید، این پایان راه نیست و پرونده شما هنوز امید به رسیدگی دارد!

دنیای حقوق و دادگاه، پر از اصطلاحات و کلماتی است که شاید برای ما که سررشته ای از قانون نداریم، کمی پیچیده و گیج کننده باشند. یکی از همین اصطلاحات، «قابل استماع نبودن دعوا» یا «قرار عدم استماع دعوا» است که وقتی از زبان قاضی یا وکیل می شنویم، ممکنه حسابی دلشوره مون بگیره و فکر کنیم پرونده مون دیگه به بن بست رسیده. اما واقعیت اینه که این قرار، همیشه به معنای شکست کامل نیست و گاهی حتی می تونه یک فرصت دوباره باشه تا با رفع ایرادات، پرونده تون رو دوباره به جریان بندازید.

هدف ما تو این مقاله اینه که این اصطلاح حقوقی رو با زبانی ساده و خودمونی برای شما باز کنیم. می خوایم از سیر تا پیاز «قابل استماع نیست» رو بگیم؛ اینکه دقیقاً چی هست، چرا دادگاه چنین قراری صادر می کنه، چه آثاری داره و مهم تر از همه، وقتی باهاش روبرو شدید، چطور باید باهاش کنار بیاید و چه اقداماتی می تونید انجام بدید. پس اگه دوست دارید بدونید «استماع دعوا» یعنی چی و فرقش با «عدم استماع دعوا» کجاست و چطور می تونید از حقوق خودتون دفاع کنید، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.

استماع دعوا یعنی چی؟ کلید ورود دادگاه به ماهیت پرونده

برای اینکه بفهمیم «قابل استماع نیست» دقیقاً چی میگه، اول باید ببینیم «استماع دعوا» اصلاً به چه معناست. تو زبان فارسی، «استماع» یعنی شنیدن و گوش دادن. اما توی عالم حقوق و دادگاه، ماجرا یه خورده جدی تر و عمیق تره.

وقتی می گیم یک دعوا «قابل استماع» هست، منظورمون اینه که اون پرونده و دادخواستی که شما به دادگاه دادید، همه شرایط اولیه و پیش نیازهایی که قانون برای رسیدگی بهش تعیین کرده رو داره. یعنی چی؟ یعنی دادگاه می تونه و اجازه داره که وارد جزئیات و ماهیت اصلی پرونده شما بشه و درباره اینکه حق با شماست یا با طرف مقابل، تصمیم بگیره و یک رأی صادر کنه. به عبارت ساده، «قابلیت استماع دعوا» مثل یک کلید وروده که دادگاه رو مجاز می کنه تا پرده از راز پرونده شما برداره و به اصل ماجرا رسیدگی کنه.

شاید بپرسید چرا دادگاه این قدر روی این «قابلیت استماع» حساسه و اول اینو بررسی می کنه؟ دلیلش خیلی منطقیه. نظام قضایی ما برای اینکه عدالت به درستی اجرا بشه و هیچ کس توی دادرسی متضرر نشه، یک سری قواعد و اصول شکلی داره. این قواعد مثل نقشه راهی عمل می کنن که دادگاه باید طبق اون پیش بره. اگه از همون اول، یک دعوا طبق این نقشه راه تنظیم نشده باشه یا ایرادی داشته باشه، دادگاه نمی تونه همین طوری بی گدار به آب بزنه و به ماهیتش رسیدگی کنه. این کار هم برای حفظ نظم قضاییه و هم برای اینکه حقوق همه طرفین دعوا به شکل صحیح حفظ بشه.

قابل استماع نیست دقیقاً به چه معنیه؟ وقتی پرونده به ماهیت نمی رسه!

خب، حالا که فهمیدیم «استماع دعوا» یعنی چی، بریم سراغ بخش اصلی ماجرا: «قابل استماع نیست» دقیقاً به چه معنیه و وقتی این عبارت رو می شنویم، باید چه فکری بکنیم؟

وقتی قاضی یا دادگاه میگه «دعوا قابل استماع نیست»، یعنی دادخواست شما یا اون چیزی که مطرح کردید، به یک یا چند دلیل قانونی، اصلاً صلاحیت و شرایط لازم رو برای اینکه دادگاه بخواد وارد ماهیتش بشه و درباره حقانیت شما تصمیم بگیره، نداره. در واقع، پرونده شما هنوز به مرحله ای نرسیده که قاضی بگه شما برنده شدید یا بازنده.

نتیجه عملی این وضعیت اینه که دادگاه به جای اینکه یک حکم صادر کنه (که بگه شما حق دارید یا ندارید)، یک قرار صادر می کنه به نام قرار عدم استماع دعوا. این قرار به شما میگه که فعلاً نمی تونیم به این پرونده رسیدگی کنیم. چرا؟ چون یک سری موانع و ایرادات وجود داره که باید اول اونا برطرف بشن.

خیلی مهمه که بدونید «قابل استماع نبودن» یا صدور «قرار عدم استماع دعوا»، به هیچ عنوان به معنی «بی حقی» شما یا «رد دعوای ماهوی» نیست. وقتی یک دعوا به خاطر بی حقی رد میشه، یعنی دادگاه تمام ادله و مستندات رو بررسی کرده و دیده که شما حق ندارید. اما تو «عدم استماع»، دادگاه اصلاً به اون مرحله نرسیده! این مثل این می مونه که شما می خواید وارد یک ساختمون بشید، اما به دلیل نقص مدارک، اجازه ورود بهتون داده نمیشه؛ نه اینکه بگیم چون وارد نشدید، پس آدم بدی هستید! پس نگران نباشید، این قرار معمولاً پایان راه نیست و میشه با رفع ایرادات، دوباره دعوا رو مطرح کرد.

چه زمانی دادگاه می گوید: دعوای شما قابل استماع نیست؟ دلایل اصلی!

حالا که فهمیدیم «قرار عدم استماع دعوا» چیه و یعنی چی، بریم سراغ این که چرا اصلاً چنین قراری صادر میشه؟ دادگاه ها بی دلیل و الکی این قرار رو صادر نمی کنن. معمولاً یک سری ایرادات وجود داره که باعث میشه پرونده شما به مرحله رسیدگی ماهوی نرسه. این دلایل رو میشه به دو دسته کلی تقسیم کرد: ایرادات شکلی و ایرادات ماهوی.

اشکالات شکلی و اولیه در دادخواست و تشریفات دادرسی

این دسته از ایرادات، همون طور که از اسمش پیداست، به ظاهر و فرم پرونده شما برمی گرده؛ یعنی به دادخواستی که تنظیم کردید یا به تشریفاتی که باید در طول دادرسی رعایت می کردید و نکردید. اگه بخوام ساده تر بگم، این ایرادات مثل ایرادات ظاهری یک نامه اداری می مونن که اگه درست نوشته نشده باشه، ممکنه اصلاً به دست گیرنده نرسه یا بررسی نشه.

• دادخواست شما کامل نیست: مثلاً فراموش کرده اید خواسته خودتون رو دقیق و واضح بنویسید، یا مشخصات یکی از طرفین دعوا رو کامل ذکر نکرده اید، یا حتی پای دادخواست رو امضا نکرده اید.
• مشکل اهلیت برای یکی از طرفین: ممکنه خواهان یا خوانده، مثلاً هنوز صغیر باشن (بچه باشن) یا به دلیل بیماری های خاص، عقلشون درست کار نکنه (مجنون باشن) و ولی یا قیم قانونی شون، دعوا رو مطرح نکرده باشن یا طرف دعوا قرار نگرفته باشن.
• دعوا به خوانده ربطی نداره: گاهی اوقات ممکنه شما دعوا رو علیه کسی مطرح کرده باشید که وقتی دادخواست رو تنظیم کردید، از دنیا رفته بوده و شما خبر نداشتید. خب، دادگاه نمی تونه به دعوایی علیه یک فرد فوت شده رسیدگی کنه.
• مدارک و مستندات کافی نیستن: اگه دادگاه از شما مدارکی رو بخواد و شما با وجود اخطار دادگاه، اونا رو ارائه ندید، ممکنه پرونده تون قابل استماع نباشه. مثلاً اگه می خواید ملکی رو مطالبه کنید ولی سند مالکیت رو ارائه ندید.
• هزینه دادرسی پرداخت نشده: برای شروع هر دعوایی، باید یک مبلغی رو به عنوان هزینه دادرسی پرداخت کنید. اگه این هزینه رو کامل پرداخت نکنید و با وجود اخطار دادگاه، باز هم از پرداختش خودداری کنید، ممکنه دادگاه قرار عدم استماع صادر کنه.

موانع قانونی یا ماهوی رسیدگی

این دسته از دلایل، کمی عمیق تر هستن و به ماهیت خود خواسته یا وضعیت حقوقی اون برمی گردن. اینجا دیگه مشکل فقط تو ظاهر نیست، بلکه تو ریشه و اساس دعواست.

• موضوع دعوا نامشروع یا غیرقانونیه: قانون به هیچ وجه به دعواهایی که ریشه در کارهای خلاف شرع و قانون دارن، رسیدگی نمی کنه. مثلاً اگه کسی بگه «من سر فلان بازی قمار، از اون شخص پول بردم و اون بهم نمیده!» دادگاه به این دعوا رسیدگی نمی کنه و قرار عدم استماع صادر می کنه.
• رسیدگی کردن به دعوا هیچ فایده ای نداره: گاهی اوقات موضوعی رو مطرح می کنید که حتی اگه دادگاه بهش رسیدگی کنه، در عمل هیچ اتفاقی نمیفته یا اثر حقوقی خاصی نداره. مثلاً در مورد عقد رهن یا هبه (بخشیدن مال)، قانون میگه تا وقتی که اون مال رو قبض نکنید (یعنی به دستتون نرسیده باشه)، اصلاً عقد کامل نیست و اعتباری نداره. اگه بدون قبض مال، دعوایی رو مطرح کنید، خب دادگاه میگه این بی فایده ست و قابل استماع نیست. یا مثلاً درخواست ابطال سندی که قبلاً به وسیله یک حکم قضایی دیگه باطل شده!
• شما اصلاً ذی نفع نیستید: برای اینکه بتونید یک دعوا رو مطرح کنید، باید در اون موضوع نفعی داشته باشید. مثلاً اگه خونه همسایه تون رو تصرف کردن، شما نمی تونید به نمایندگی از اون برید شکایت کنید، مگر اینکه وکیلش باشید. اگه نفعی تو دعوا نداشته باشید، دادگاه دعوا رو قابل استماع نمی دونه.
• قبلاً توافق داوری شده یا مرجع دیگه صلاحیت داره: فرض کنید شما با یک نفر قراردادی بستید و تو اون قرارداد توافق کرده اید که اگه اختلافی پیش اومد، به جای دادگاه، یک نفر ثالث (داور) به موضوع رسیدگی کنه. حالا اگه یکی از شما بزنه زیر این توافق و بره دادگاه، دادگاه می تونه بگه که چون توافق داوری کردید، من صلاحیت رسیدگی ندارم و «قرار عدم استماع» صادر می کنه.
• بعضی دعاوی باید همزمان مطرح می شدند: در برخی پرونده ها، به خصوص در دعاوی مربوط به مالکیت یا ثبتی، قانون میگه که چند دعوا باید حتماً با هم مطرح بشن. اگه یکی رو مطرح کنید و بقیه رو نه، ممکنه دادگاه به اون دعوای تکی رسیدگی نکنه.
• دعوای طاری که همه طرفین در آن نیستند: دعوای طاری، دعوایی است که در جریان رسیدگی به یک پرونده اصلی پیش میاد و با اون پرونده اصلی ارتباط داره. اگه شما این دعوای جدید رو مطرح کنید و همه کسانی که باید در اون دخیل باشن رو طرف دعوا قرار ندید، دادگاه ممکنه اون رو هم قابل استماع ندونه.

خیلی وقت ها، صدور قرار عدم استماع دعوا نه به معنی بی حقی خواهان است و نه به معنای پایان دعوا. بلکه این قرار، فرصتی برای اصلاح و طرح مجدد دعواست؛ با این تفاوت که این بار، پرونده شما با آمادگی و دقت بیشتری پیگیری خواهد شد.

قرار عدم استماع دعوا چیست؟ تصمیم دادگاه که ماهیت پرونده را نمی سنجد

تا اینجا حسابی درباره «قابل استماع نیست یعنی چه» صحبت کردیم. حالا می خوایم دقیقاً ببینیم این «قرار عدم استماع دعوا» که بارها اسمش رو آوردیم، چی هست و چه ویژگی هایی داره.

«قرار عدم استماع دعوا» یکی از اون تصمیم های دادگاهه که بهش میگن قرار قاطع دعوا. یعنی با صدور این قرار، رسیدگی دادگاه به پرونده شما فعلاً تموم میشه و پرونده از جریان رسیدگی خارج میشه. اما نکته مهم اینجاست که دادگاه با صدور این قرار، اصلاً وارد ماهیت پرونده شما نمیشه. یعنی قاضی به این نگاه نمی کنه که آیا شما از نظر حقوقی حق دارید یا نه، آیا ادعاهای شما درسته یا نه.

ماهیت «قرار عدم استماع» یک «قرار شکلی» هست، نه یک «حکم ماهوی». این جمله یعنی چی؟ یعنی دادگاه فقط فرم، شکل و شرایط اولیه رو بررسی می کنه. مثل یک بازرس کنترل کیفی که محصول رو از نظر ظاهری و بسته بندی بررسی می کنه و اگه ایرادی داشت، اصلاً به کیفیت و محتوای اصلی محصول کاری نداره. قاضی فقط به ایرادات اولیه که بالاتر توضیح دادیم نگاه می کنه و اگه اونا برطرف نشن، راه رو برای ورود به اصل دعوا می بنده. این همون چیزیه که بهش میگن «عدم رسیدگی به محتویات اصلی پرونده».

پس یک بار دیگه تاکید می کنیم، این قرار فقط بخاطر وجود ایراداتی در شکل پرونده یا موانع قانونی برای رسیدگی صادر میشه، نه اینکه دادگاه بگه ادعای شما بی اساسه یا شما اشتباه می کنید.

با قرار عدم استماع چه اتفاقی برای پرونده شما می افتد؟ آثار و پیامدها

خب، قرار عدم استماع صادر شد. حالا چه اتفاقی برای پرونده ما می افته؟ آیا دیگه باید کلاً قیدش رو بزنیم؟ نه! این قرار یک سری آثار و پیامدهای خاص خودش رو داره که باید باهاشون آشنا باشید تا بدونید چطور باید حرکت بعدی رو انجام بدید.

توقف رسیدگی به پرونده

اولین و مشخص ترین اثر این قرار اینه که رسیدگی به پرونده شما، حداقل به طور موقت، متوقف میشه. یعنی دیگه دادگاه به مراحل بعدی رسیدگی ماهوی (مثل تحقیقات، شهادت شهود، کارشناسی و…) ورود نمی کنه و پرونده تا اطلاع ثانوی از گردونه رسیدگی خارج میشه.

هزینه دادرسی برنمی گردد

یکی از واقعیت های تلخ ماجرا اینه که هزینه ای که شما در ابتدای کار برای ثبت دادخواست و شروع دعوا پرداخت کردید (که بهش میگن هزینه دادرسی)، با صدور قرار عدم استماع، به شما برگردونده نمیشه. این هزینه بابت فرآیندهای اداری و تشکیل پرونده دریافت شده و ربطی به نتیجه نهایی پرونده شما نداره.

اعتبار امر مختومه ندارد؛ یعنی امید هست!

این یکی از مهم ترین و البته امیدبخش ترین آثار قرار عدم استماعه. برخلاف «حکم نهایی بی حقی» یا برخی از «قرارهای رد دعوا» که دیگه راهی برای طرح مجدد اون دعوا باقی نمی ذارن (که بهش میگن اعتبار امر مختومه)، «قرار عدم استماع» این طوری نیست!

این یعنی چی؟ یعنی شما می تونید بعد از اینکه ایرادی که باعث صدور این قرار شده رو برطرف کردید، دوباره همون دعوا رو مطرح کنید! مثلاً اگه به خاطر نقص مدارک پرونده تون قابل استماع نبوده، حالا که مدارک رو تکمیل کردید، می تونید مجدداً دادخواست بدید و پرونده رو به جریان بندازید. این یک فرصت دوباره ست و نباید ازش ناامید شد.

سابقه قضایی شما لکه دار نمی شود (از نظر ماهوی)

صدور قرار عدم استماع به این معنی نیست که شما پرونده رو از نظر ماهوی باختید یا ادعای شما کاملاً غلط بوده. این قرار فقط میگه که به دلیل ایرادات شکلی یا موانع قانونی، فعلاً امکان رسیدگی به ماهیت پرونده وجود نداره. پس از نظر اعتباری و ماهوی، این قرار به معنای باخت پرونده برای شما نیست.

چطور به قرار عدم استماع دعوا اعتراض کنیم؟ مهلت و مراحل

حالا که با مفهوم و آثار «قرار عدم استماع دعوا» آشنا شدید، شاید این سوال براتون پیش بیاد که آیا میشه به این قرار اعتراض کرد؟ خوشبختانه بله! قانون این حق رو به شما داده که اگه فکر می کنید این قرار به اشتباه صادر شده، بهش اعتراض کنید.

این قرار قابل تجدیدنظرخواهی است (ماده ۳۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی)

بر اساس ق.آ.د.م، مشخصاً ماده ۳۳۲، «قرار عدم استماع دعوا» جزو قرارهایی هست که شما می تونید نسبت به اون «تجدیدنظرخواهی» کنید. اما یک شرط خیلی مهم داره: این قرار فقط در صورتی قابل تجدیدنظرخواهی هست که «اصل اون دعوا»، خودش ذاتاً قابل تجدیدنظر باشه. یعنی چی؟ یعنی اگه اون دعوای اصلی شما (مثلاً مطالبه یک مبلغ پول) اساساً از نظر مبلغ یا نوع دعوا، قابل تجدیدنظر بوده، در این صورت قرار عدم استماع مربوط به اون دعوا هم قابل تجدیدنظر هست.

مهلت اعتراض: ۲۰ روز طلایی!

برای اعتراض به این قرار، شما فرصت محدودی دارید: ۲۰ روز از تاریخی که رأی بدوی به شما ابلاغ شده. این مهلت رو دست کم نگیرید، چون اگه از این زمان بگذره، دیگه امکان اعتراض از شما سلب میشه.

نحوه اعتراض: تقدیم دادخواست تجدیدنظر

برای اعتراض به قرار عدم استماع دعوا، باید یک «دادخواست تجدیدنظر» تنظیم کنید. در این دادخواست، شما باید تمام مشخصات پرونده (مثل شماره دادنامه، شماره پرونده) رو بنویسید و به طور کامل توضیح بدید که چرا فکر می کنید قرار صادره اشتباه بوده و باید نقض بشه. این دادخواست رو باید از طریق «دفاتر خدمات الکترونیک قضایی» به دادگاه صالح (یعنی دادگاه تجدیدنظر) ارسال کنید.

برای اینکه دادخواست تجدیدنظرخواهی شما به درستی تنظیم و ارسال بشه و ایرادات شکلی جدیدی پیش نیاد، بهتره با یک وکیل مشورت کنید. وکیل می تونه بهتون کمک کنه تا اعتراضتون رو به بهترین شکل ممکن تنظیم کنید و راهی برای ادامه پرونده تون پیدا کنید.

هزینه اعتراض: مثل دعاوی غیرمالی

برای اعتراض به قرار عدم استماع دعوا، باید یک مبلغی رو به عنوان هزینه دادرسی پرداخت کنید. این هزینه، معمولاً بر اساس تعرفه دعاوی «غیرمالی» محاسبه و دریافت میشه.

تفاوت قرار عدم استماع دعوا با قرارهای دیگه (برای درک عمیق تر)

ممکنه در کنار «قرار عدم استماع دعوا»، اصطلاحات دیگه ای هم تو دادگاه بشنوید که ممکنه با هم اشتباه گرفته بشن. قرارهایی مثل «قرار رد دعوا» یا «قرار ابطال دادخواست». اگه بخواید تفاوت هاشون رو بدونید، این بخش بهتون کمک می کنه تا دید عمیق تری نسبت به این مفاهیم پیدا کنید.

فرقش با قرار رد دعوا چیه؟

قرار رد دعوا: این قرار می تونه به دلایل شکلی صادر بشه (مثلاً وقتی شما نقص ابلاغ رو رفع نمی کنید) یا به دلایل ماهوی. اگه «رد دعوا» به دلایل ماهوی باشه (یعنی دادگاه وارد ماهیت پرونده شده و دیده که شما حقانیتی ندارید)، دیگه اون دعوا «اعتبار امر مختومه» پیدا می کنه و شما نمی تونید دوباره همون دعوا رو مطرح کنید. یعنی پرونده شما از نظر ماهوی باخته شده و دیگه تمومه.

قرار عدم استماع دعوا: این قرار همیشه قبل از اینکه دادگاه وارد ماهیت پرونده بشه صادر میشه و همون طور که گفتیم، اعتبار امر مختومه نداره. یعنی شما می تونید بعد از رفع ایراد، دوباره دعوا رو طرح کنید. این مهم ترین تفاوتش با رد دعواست که به خاطر دلایل ماهوی صادر میشه.

ویژگی	قرار عدم استماع دعوا	قرار رد دعوا (ماهوی)
ورود به ماهیت دعوا	خیر، دادگاه وارد ماهیت نمی شود.	بله، دادگاه وارد ماهیت می شود و حقانیت را بررسی می کند.
اعتبار امر مختومه	خیر، قابل طرح مجدد پس از رفع ایراد.	بله، دعوا قابل طرح مجدد نیست.
دلیل صدور	ایرادات شکلی یا موانع قانونی رسیدگی (قبل از ماهیت).	عدم اثبات حقانیت خواهان (بعد از ورود به ماهیت) یا ایرادات شکلی خاص.

تفاوت با قرار ابطال دادخواست

قرار ابطال دادخواست: این قرار معمولاً در مراحل خیلی اولیه پرونده صادر میشه. مثلاً وقتی نقص دادخواست رو در مهلت مقرر برطرف نمی کنید یا برای ابلاغ اخطاریه ها، هیچ اقدامی انجام نمیدید. این قرار هم مثل عدم استماع، قابل طرح مجدد هست و اعتبار امر مختومه نداره.

تفاوت کلیدی: دلایل ابطال دادخواست معمولاً خیلی مشخص تر و محدودتر هستن؛ مثلاً مربوط به خود فرم دادخواست یا عدم رعایت یک سری مهلت های اولیه. اما دلایل «عدم استماع دعوا» میتونه گسترده تر باشه و حتی شامل موانع قانونی و ماهوی (مثل نامشروع بودن خواسته) هم بشه که دادگاه رو از ورود به ماهیت منع می کنه.

مقایسه با قرار سقوط دعوا

قرار سقوط دعوا: این قرار معمولاً وقتی صادر میشه که دیگه موضوع دعوا از بین رفته باشه یا مثلاً یکی از طرفین فوت کرده باشه و امکان ادامه رسیدگی دیگه وجود نداشته باشه. مثلاً اگه دعوا بر سر مطالبه یک ماشین باشه و اون ماشین از بین بره یا به سرقت بره و پیدا نشه، دعوا ممکن است سقوط کنه. این قرار هم با «عدم استماع» فرق داره.

حرف آخر: وقتی قابل استماع نیست می شنوید، ناامید نشید!

توی این مقاله حسابی درباره «قابل استماع نیست یعنی چه» گپ زدیم و سعی کردیم تمام زوایای این اصطلاح حقوقی رو با زبانی ساده و خودمونی برای شما روشن کنیم. یاد گرفتیم که وقتی دادگاه میگه «دعوای شما قابل استماع نیست»، یعنی یک سری ایرادات شکلی یا موانع قانونی جلوی رسیدگی به ماهیت پرونده رو گرفته و دادگاه به همین خاطر، یک «قرار عدم استماع دعوا» صادر کرده.

مهم ترین نکته ای که باید همیشه یادتون باشه اینه که این قرار، به معنای باخت قطعی پرونده یا «بی حقی» شما نیست. بلکه یک فرصت دوباره ست! فرصتی برای اینکه ایرادات و نواقص پرونده تون رو شناسایی و برطرف کنید و دوباره با دست پر به دادگاه برگردید.

پس اگه خدایی نکرده با چنین قراری مواجه شدید، اصلاً ناامید نشید. به جای اینکه نگران باشید و سردرگم، نفس عمیقی بکشید و در اولین فرصت با یک وکیل متخصص مشورت کنید. یک وکیل خوب می تونه مثل یک راهنما عمل کنه، دلایل اصلی صدور این قرار رو برای شما روشن کنه، بهتون بگه چطور اون ایرادات رو رفع کنید و بهترین راهکار رو برای ادامه پیگیری حقوقی پرونده تون ارائه بده تا بتونید دوباره پرونده رو به جریان بندازید و به حق و حقوقتون برسید.