مهریه بعد از طلاق توافقی | امکان دریافت و نکات حقوقی
آیا بعد از طلاق توافقی میتوان مهریه گرفت
بله، بعد از طلاق توافقی در بسیاری از موارد می توان مهریه را مطالبه کرد، مگر اینکه زن به طور کامل و غیرقابل برگشت مهریه خود را بخشیده یا آن را دریافت کرده باشد. این موضوع کاملاً به توافقات انجام شده و نوع بخشش (در صورت وجود) بستگی دارد و نیاز به بررسی دقیق دارد.
زندگی مشترک، مثل یه کشتی توی اقیانوس، گاهی اوقات به طوفان می خوره و سرانجامش میشه جدایی. تو این سال ها، طلاق توافقی حسابی توی جامعه ما باب شده، چون هم پروسه رو سریع تر می کنه و هم کمتر روح و روان آدما رو آزار میده. زن و شوهر با همدیگه می شینن و سر همه چیز، از مهریه و نفقه گرفته تا تکلیف بچه ها، به یه توافق می رسن و بعد می رن دادگاه که مهر تأیید بزنه. اما سؤال بزرگی که مثل یه علامت سوال بزرگ توی ذهن خیلی ها شکل می گیره اینه: «آیا بعد از طلاق توافقی میشه مهریه گرفت؟»
این سوال واقعاً دغدغه خیلی هاست، هم برای خانم هایی که نگران از دست رفتن حقشون هستن و هم برای آقایونی که می خوان بدونن تکلیف مالی شون دقیقاً چیه. خیلی ها فکر می کنن اگه اسم طلاق، «توافقی» باشه، یعنی حتماً زن باید قید مهریه اش رو بزنه و ببخشه. اما این یه باور غلط رایج هست که واقعیت حقوقی ماجرا رو نشون نمیده. اتفاقاً تو خیلی از مواقع، حتی بعد از یه طلاق توافقی هم، زن می تونه مهریه اش رو مطالبه کنه. نکته اینجاست که باید حسابی حواس جمع باشیم و بدونیم دقیقاً چی تو توافق نامه مون نوشتیم و چه بندهایی رو قبول کردیم. تو این مقاله، قراره صفر تا صد این موضوع رو باهم بررسی کنیم؛ از مفاهیم پایه گرفته تا ریزترین نکات حقوقی و عملی که باید بدونید. پس اگه توی این مسیر هستید یا فقط می خواید آگاه باشید، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید تا بتونید با دانش کافی تصمیمات درستی بگیرید و حقوق خودتون رو حفظ کنید.
طلاق توافقی و ماهیت مهریه: بیا از پایه شروع کنیم!
قبل از اینکه بریم سراغ جواب اصلی، لازمه چند تا مفهوم اساسی رو با هم مرور کنیم. اینجوری می تونیم با دید بازتری به ادامه ماجرا بپردازیم و کمتر گیج بشیم.
طلاق توافقی چیست؟ یک راه حل مسالمت آمیز برای جدایی
طلاق توافقی، دقیقاً همون چیزیه که از اسمش پیداست؛ یعنی زن و شوهری که دیگه نمی تونن زندگی مشترکشون رو ادامه بدن، با رضایت کامل و بدون هیچ اجبار و دلیلی که بخوان توی دادگاه اثبات کنن، تصمیم به جدایی می گیرن. اینجا دیگه خبری از دعواهای طولانی سر اینکه کی مقصره و کی نیست، نیست. همه چیز با صلح و صفا و گفت وگو پیش میره.
تو این مدل طلاق، زوجین خودشون می شینن و برای تمام مسائل مربوط به بعد از جدایی، مثل مهریه، نفقه، حضانت بچه ها، اجرت المثل ایام زناشویی، جهیزیه و حتی ملاقات فرزندان، به یک تفاهم مشترک می رسن. بعد این توافقات رو مکتوب می کنن و به دادگاه خانواده ارائه میدن. دادگاه هم بر اساس ماده ۲۶ قانون حمایت خانواده، فقط وظیفه داره که این توافقات رو تأیید کنه و حکم طلاق رو صادر کنه. به همین دلیله که طلاق توافقی معمولاً سریع تر انجام میشه و فشار روانی کمتری هم روی طرفین داره. اینجا اصل آزادی اراده حرف اول رو می زنه.
مهریه: حق مالی همیشگی زن
مهریه رو همه می شناسیم. اون چیزی که از لحظه جاری شدن عقد ازدواج، به صورت قانونی و شرعی به ملکیت زن در میاد. یعنی خانم از همون لحظه عقد، مالک مهریه اش میشه، حتی اگه یک روز هم با آقا زندگی نکرده باشه. این حق توی ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی ما هم بهش اشاره شده و می تونه شامل هر چیزی باشه: سکه، طلا، ملک، پول نقد، یا حتی یه کار خاص مثل آموزش قرآن.
مهم اینه که مهریه یک دین بر گردن مرد محسوب میشه و زن هر وقت که بخواد، می تونه اون رو مطالبه کنه. حالا توی طلاق توافقی، سرنوشت این حق مالی، کاملاً به اون چیزی بستگی داره که زن و شوهر با هم توافق می کنن و اینجاست که ماجرا کمی پیچیده میشه.
نقش توافق نامه طلاق توافقی: سند معتبر یا کاغذپاره؟
وقتی زوجین تصمیم می گیرن توافقی جدا بشن، باید یه سند رسمی به اسم «توافق نامه طلاق توافقی» بنویسن. این سند، شبیه یه قرارداد رسمی بین زن و شوهره که توش تمام تصمیماتشون رو درباره مسائل مختلف، از جمله مهریه، می نویسن. دادگاه هم بر اساس همین توافق نامه، حکم نهایی رو صادر می کنه.
چیزی که باید حسابی بهش دقت کنید اینه که تمامی جزئیات مربوط به مهریه باید به صورت شفاف و بدون هیچ ابهامی توی این توافق نامه قید بشه. مثلاً اگه قرار شده مرد مهریه رو قسطی بده، باید تعداد اقساط، مبلغ هر قسط و زمان پرداختش دقیقاً نوشته بشه. اگه زن قراره بخشی از مهریه رو ببخشه، باید میزان دقیق اون مشخص باشه. این دقت، از بروز هرگونه سوءتفاهم یا دعوای احتمالی توی آینده جلوگیری می کنه و سند شما رو معتبر و قابل استناد نگه می داره.
باور غلط: «بخشیدن مهریه تو طلاق توافقی اجباریه!»
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که خیلی از مردم فکر می کنن، اینه که توی طلاق توافقی، زن حتماً باید تمام یا بخشی از مهریه اش رو ببخشه. اجازه بدید قاطعانه بگم: این یک باور کاملاً غلط و بی اساسه! هیچ قانون یا تبصره ای توی کشور ما وجود نداره که زن رو مجبور به این کار کنه. بخشش مهریه در طلاق توافقی، یک تصمیم کاملاً اختیاریه و به توافق زن و مرد بستگی داره.
اگه زنی تصمیم می گیره مهریه اش رو ببخشه، این کار معمولاً به دلایلی مثل تسریع روند طلاق، یا برای اینکه مرد راضی به جدایی بشه، یا شاید به خاطر یه توافق دیگه بین خودشون اتفاق میفته. اما تأکید می کنم، این یک اختیار هست، نه یک اجبار قانونی. زن می تونه تمام مهریه اش رو حفظ کنه، بخشیش رو بذل کنه، یا حتی توافق کنه که مرد مهریه رو به صورت یکجا یا قسطی، بعد از ثبت طلاق پرداخت کنه. پس، اگه کسی بهتون گفت تو طلاق توافقی حتماً باید مهریه رو ببخشی، بدونید که داره اشتباه می کنه یا از روی ناآگاهی این حرف رو میزنه.
آیا بعد از طلاق توافقی می توان مهریه گرفت؟ پاسخ اصلی و شرایط آن
حالا می رسیم به سوال اصلی و مهم ترین بخش این مقاله! آیا واقعاً بعد از طلاق توافقی میشه مهریه رو مطالبه کرد؟ جواب کلی و ساده اینه: بله، در خیلی از موارد این امکان وجود داره، مگر اینکه شرایط خاصی پیش اومده باشه. از همه مهم تر، هیچ محدودیت زمانی مشخصی برای مطالبه مهریه وجود نداره، یعنی حتی سال ها بعد از طلاق هم میشه برای گرفتن مهریه اقدام کرد. حالا بیایید سناریوهای مختلف رو با هم بررسی کنیم تا ببینیم توی هر کدوم از این حالت ها، تکلیف مهریه چی میشه.
سناریو ۱: در توافق نامه، پرداخت مهریه به بعد از طلاق موکول شده است
این یکی از ساده ترین و واضح ترین حالت هاست. فرض کنید زن و شوهر توی توافق نامه شون به وضوح قید کردن که مرد متعهد میشه مهریه رو بعد از ثبت طلاق، مثلاً به صورت اقساطی یا یکجا، پرداخت کنه. توی این حالت، تکلیف کاملاً روشنه. زن می تونه هر وقت که موعد پرداخت رسید و مرد عمل نکرد، برای مطالبه مهریه اقدام کنه. این توافق همونقدر معتبره که هر بند دیگه از توافق نامه طلاق.
اگه مرد به تعهدش عمل نکرد و مثلاً اقساط مهریه رو نداد، زن می تونه از طریق قانونی مهریه اش رو پیگیری کنه. راه حل چیه؟ مثلاً می تونه با مراجعه به دفترخانه ای که عقد کرده، اجراییه مهریه رو بگیره و بعد از طریق اجرای ثبت اسناد و املاک اقدام کنه، یا حتی مستقیماً از طریق دادگاه خانواده
، دادخواست مطالبه مهریه رو بده. پس اگه چنین توافقی داشتید و مرد به قولش عمل نکرده، خیالتون راحت باشه که حق مهریه تون سر جاشه و می تونید بگیریدش.
سناریو ۲: زن در طلاق توافقی، مهریه خود را «بَذل» کرده است (اینجا خیلی مهمه!)
این سناریو یکی از پیچیده ترین و البته رایج ترین حالت هاست و سوءتفاهم های زیادی هم درباره اش وجود داره. توی طلاق توافقی، ممکنه زن برای اینکه مرد راضی به طلاق بشه، بخشی یا تمام مهریه اش رو «بذل» کنه. بذل یعنی بخشیدن یه چیزی در ازای گرفتن یه چیز دیگه (اینجا در ازای رضایت مرد به طلاق). اما نکته اساسی اینجاست که بذل مهریه با بخشیدن کامل و همیشگی اون فرق داره.
تفاوت بذل، ابراء و هبه معوض/غیرمعوض: اینا رو قاطی نکنید!
قبل از اینکه بریم جلو، لازمه این سه تا مفهوم رو خوب از هم تشخیص بدیم، چون پیامدهای حقوقی هر کدوم کاملاً متفاوته:
- بذل مهریه: وقتی زن در طلاق توافقی (که بهش طلاق خلع یا مبارات میگن)، مهریه اش رو به مرد می بخشه تا مرد به طلاق رضایت بده. اینجا یه جورایی معامله ایه؛ مهریه در ازای طلاق. نکته مهم اینه که زن در مدت عده (که الان بهتون میگم چیه)، حق رجوع از بذل رو داره. یعنی می تونه بگه از بخششم پشیمون شدم و مهریه ام رو می خوام.
- ابراء مهریه: ابراء یعنی زن رسماً و قاطعانه بگه که مرد رو از پرداخت مهریه بری الذمه کرده و دیگه هیچ طلبی ازش نداره. این کار مثل اینه که شما یه دِین رو از روی دوش کسی بردارید. ابراء مهریه غیر قابل رجوعه. یعنی اگه ابراء کردی، دیگه نمیتونی پشیمون بشی و مهریه رو مطالبه کنی. این حالت، پایانی بر ماجرای مهریه است.
-
هبه مهریه (معوض/غیرمعوض): هبه یعنی بخشیدن یا هدیه دادن.
- هبه معوض: یعنی یه چیزی رو می بخشی و در ازاش یه چیز دیگه می گیری. مثلاً زن مهریه اش رو هبه می کنه و مرد هم در ازای اون یه چیز دیگه به زن میده. توی این حالت، اگه عوض (اون چیزی که زن در ازاش گرفته) بهش پرداخت شده باشه، دیگه معمولاً نمیشه برگشت.
- هبه غیرمعوض: یعنی بدون هیچ چشم داشتی می بخشی. این نوع هبه معمولاً قابل رجوعه، مگر اینکه مال هبه شده، سکه یا پول باشه و قبل از بخشش توسط مرد پرداخت نشده باشه. ماده ۸۰۶ قانون مدنی میگه اگه داین (طلبکار) طلبش رو به مدیون ببخشه، حق رجوع نداره. مهریه هم یه دِین محسوب میشه. اما اگه سکه ها رو قبلاً گرفته باشی و بعد به مرد هبه کنی، در صورتی که سکه هایی که هبه کردی هنوز موجود باشن، ممکنه بتونی رجوع کنی.
نکته کلیدی: بذل مهریه در طلاق توافقی (خلع یا مبارات) تنها نوع بخششیه که زن می تونه ازش رجوع کنه، اونم فقط در مدت عده طلاق.
حق رجوع از بذل مهریه در طلاق توافقی: فرصت دوباره!
خب، حالا که تفاوت ها رو فهمیدیم، برگردیم به بذل مهریه در طلاق توافقی. اگه زن توی این نوع طلاق، مهریه اش رو بذل کرده باشه، در مدت عده طلاق می تونه از این بذل رجوع کنه. مدت عده طلاق برای زنانی که عادت ماهیانه میشن و با همسرشون نزدیکی داشتن، حدود ۳ ماه و ۱۰ روز هست (سه طُهر یا سه پاکی).
پیامد حقوقی رجوع از بذل: اگه زن در مدت عده، از بذل مهریه اش رجوع کنه و بگه مهریه اش رو می خوام، اتفاق خیلی مهمی میفته: طلاق از نوع بائن (که مرد حق رجوع نداره) تبدیل به طلاق رجعی میشه! یعنی چی؟ یعنی در این حالت، مرد هم حق پیدا می کنه که به زندگی مشترک رجوع کنه و اگه رجوع کنه، طلاق باطل میشه. این نکته خیلی مهمه و خیلی ها ازش خبر ندارن، پس حسابی حواستون باشه. ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی هم به همین موضوع اشاره داره و میگه طلاق خلع و مبارات تا زمانی که زن رجوع به عوض نکرده، بائن است. پس اگه زنی از بذل مهریه رجوع کرد، باید بدونه که در واقع به مرد این فرصت رو داده که به زندگی برگرده و طلاق رو بهم بزنه.
یادتون باشه که بذل مهریه در طلاق توافقی، در زمان عده، قابل رجوعه! اما رجوع به معنی تبدیل طلاق بائن به رجعی و ایجاد حق بازگشت برای مرد است.
استثنائات مهم: چه کسانی نمی تونن از بذل مهریه رجوع کنن؟
دو دسته از زنان، حتی اگه مهریه شون رو بذل کرده باشن، نمی تونن از بذل رجوع کنن و مهریه رو مطالبه کنن:
- زنان یائسه: چون این زنان اصلاً عده طلاق ندارن، نمی تونن از بذل مهریه رجوع کنن. برای اونا، بذل مهریه مثل ابراء مهریه عمل می کنه و غیرقابل برگشته.
- زنان غیرمدخوله (کسانی که با شوهرشون نزدیکی نداشتن): این دسته از زنان هم مثل یائسه ها، عده طلاق ندارن و بنابراین، حق رجوع از بذل مهریه براشون وجود نداره. (این موضوع در ماده ۱۱۵۵ قانون مدنی بهش اشاره شده که زنی که بین او و شوهرش نزدیکی واقع نشده و همچنین زن یائسه، عده طلاق ندارند).
پس اگه شما توی این دسته ها قرار می گیرید و مهریه رو بذل کردید، باید بدونید که این بذل دیگه غیرقابل برگشته و نمی تونید پشیمون بشید.
سناریو ۳: اثبات اجبار، فریب، اکراه یا اشتباه در بخشش/بذل مهریه
بعضی وقت ها پیش میاد که زن تحت فشار، اجبار، تهدید، فریب یا حتی به خاطر اشتباه، مهریه اش رو می بخشه یا بذل می کنه. مثلاً مرد تهدید کرده که اگه مهریه رو نبخشه، هیچ وقت طلاق نمیده، یا از موقعیت زن سوءاستفاده کرده و با فریب کاری او رو مجبور به بخشش مهریه کرده. اگه زن بتونه توی دادگاه ثابت کنه که بخشش مهریه با رضایت کامل و آگاهانه نبوده، بلکه تحت یکی از این شرایط انجام شده، توافق نامه طلاق (در بخش مربوط به مهریه) می تونه باطل بشه و زن می تونه دوباره برای مطالبه مهریه اقدام کنه.
البته اثبات این موضوع توی دادگاه کار آسونی نیست و نیاز به جمع آوری مدارک و شواهد قوی داره. مثلاً اگه پیامک های تهدیدآمیز دارید، فایل های صوتی، شهادت شاهدان، یا هر مدرکی که نشون بده شما با اراده آزاد خودتون مهریه رو نبخشیدید. اینجا نقش یک وکیل مجرب خیلی پررنگ میشه، چون اون می دونه چطور باید این مسائل رو توی دادگاه مطرح و ثابت کنه و چه شواهدی برای دادگاه قابل پذیرشه. بدون وکیل، این مسیر خیلی دشوار و پر از چالش خواهد بود.
مراحل عملی مطالبه مهریه پس از طلاق توافقی (راهنمای گام به گام)
حالا که فهمیدیم در چه شرایطی میشه مهریه رو مطالبه کرد، بیایید ببینیم از لحاظ عملی چطور باید این کار رو انجام داد. این مراحل برای مطالبه مهریه ای که در توافق نامه به پرداختش اشاره شده یا مهریه ای که از بذلش رجوع شده، کاربرد داره.
گام اول: مراجعه به دفترخانه ثبت ازدواج برای دریافت اجراییه مهریه
اولین کاری که باید انجام بدید اینه که به دفترخانه ای که عقد ازدواجتون رو ثبت کرده مراجعه کنید. اونجا می تونید درخواست صدور اجراییه مهریه رو بدید. اجراییه مهریه، یه سند رسمی از طرف دفترخونه ست که نشون میده شما بابت مهریه، از شوهرتون طلبکارید. این اجراییه برای شروع اقدامات قانونی لازمه و بدون اون نمی تونید ادامه بدید.
گام دوم: اقدام از طریق اجرای ثبت اسناد و املاک (سریع تر و راحت تر)
بعد از اینکه اجراییه رو از دفترخانه گرفتید، باید با اون به اداره اجرای ثبت اسناد و املاک مراجعه کنید. اونجا یه پرونده برای شما تشکیل میشه. خوبی این روش اینه که اگه شوهرتون اموالی داشته باشه که سند رسمی داشته باشن (مثلاً خونه، ماشین، حساب بانکی که به نامش باشه)، اداره ثبت می تونه سریعاً اون اموال رو توقیف کنه.
توقیف اموال یعنی شوهرتون دیگه نمیتونه اون اموال رو بفروشه یا به نام کس دیگه ای بزنه. این روش معمولاً سریع تر و کم هزینه تر از رفتن به دادگاهه، چون دیگه نیازی به طی کردن مراحل طولانی دادگاهی نیست و مستقیماً روی توقیف و فروش اموال تمرکز میشه. البته ممکنه تو این مرحله با چالش هایی مثل مخفی کردن اموال مواجه بشید که نیاز به پیگیری دقیق و بعضاً کمک وکیل داره.
گام سوم: طرح دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده (اگه اجرای ثبت کافی نبود)
اگه شوهرتون هیچ مال با سند رسمی ای نداشت که اجرای ثبت بتونه توقیف کنه، یا اموال توقیف شده برای پرداخت کل مهریه کافی نبود، اون وقت باید به سراغ دادگاه خانواده برید. اینجا باید یه دادخواست مطالبه مهریه تنظیم کنید و اون رو به دادگاه ارائه بدید.
برای این کار، اول باید تو سامانه ثنا ثبت نام کنید و بعد از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواستتون رو ثبت کنید. دادگاه بعد از بررسی، اگه حق با شما باشه، حکم به پرداخت مهریه میده. این فرآیند ممکنه طولانی تر باشه و نیاز به اثبات دارایی های پنهان یا توانایی مالی مرد داشته باشه. تو این مرحله، بحث اعسار (ناتوانی از پرداخت مهریه) هم مطرح میشه که مرد باید اون رو ثابت کنه.
نقش وکیل در این فرآیند: عصای دست شما!
همونطور که دیدید، مطالبه مهریه، مخصوصاً بعد از طلاق توافقی، ریزه کاری های حقوقی زیادی داره. از تشخیص نوع بخشش گرفته تا طی کردن مراحل قانونی در اجرای ثبت و دادگاه و مواجهه با بحث اعسار. اینجا حضور یک وکیل متخصص خانواده می تونه عصای دست شما باشه.
وکیل می تونه به شما مشاوره بده، توافق نامه رو بررسی کنه، بهترین مسیر رو برای مطالبه مهریه نشونتون بده، و از همه مهم تر، تمام مراحل قانونی رو به نمایندگی از شما انجام بده تا هم در وقت و انرژی شما صرفه جویی بشه، و هم حقوق شما به بهترین شکل ممکن حفظ بشه. پیشنهاد می کنم حتماً قبل از هر اقدامی، با یه وکیل متخصص مشورت کنید. این سرمایه گذاری برای حفظ حقوق خودتون، قطعاً ارزشش رو داره.
جزئیات و نکات حقوقی مهم پیرامون مهریه در طلاق توافقی
مهریه یه بحث گسترده ست و تو طلاق توافقی هم ممکنه با جزئیات و نکات دیگه ای روبرو بشیم که دونستنشون حسابی به دردتون می خوره و می تونه از مشکلات احتمالی جلوگیری کنه. بیاین چند تا از مهم تریناش رو با هم ببینیم.
مهریه عندالاستطاعه در طلاق توافقی: اگه مرد پول نداره چی؟
مهریه عندالاستطاعه یعنی مرد هر وقت توانایی مالی داشت، باید مهریه رو پرداخت کنه. اگه توی توافق نامه طلاق توافقی، مهریه به صورت عندالاستطاعه تعیین شده باشه (یا اگه بعداً در دادگاه مرد اعسارش رو ثابت کنه)، اون وقت زن باید توانایی مالی مرد رو اثبات کنه تا بتونه مهریه اش رو بگیره.
اثبات استطاعت مالی مرد می تونه از طریق معرفی اموال، حساب های بانکی، یا شغل و درآمدش انجام بشه. این موضوع رو باید توی دادگاه ثابت کرد و تا وقتی مرد توانایی مالی نداشته باشه و اعسارش پذیرفته شده باشه، نمیشه اونو به خاطر عدم پرداخت مهریه زندانی کرد. البته نداشتن اموال برای توقیف با نداشتن توانایی مالی برای پرداخت اقساط فرق داره که باید دقیقاً بررسی بشه. اگه مرد بعداً صاحب مال و اموال شد، زن می تونه دوباره برای مطالبه اقدام کنه.
سقف مهریه (۱۱۰ سکه): واقعیت و برداشت های غلط
این یکی هم از اون باورهای رایجه که معمولاً اشتباه فهمیده میشه و خیلی ها رو گمراه می کنه. هیچ سقف قانونی برای تعداد سکه های مهریه وجود نداره. یعنی زن می تونه هر تعداد سکه ای رو که با مرد توافق کرده، به عنوان مهریه داشته باشه و مطالبه کنه. مثلاً اگه مهریه ۳۰۰ سکه باشه، این حق زن هست.
اما اون چیزی که به عنوان «۱۱۰ سکه» می شنویم، مربوط به امکان جلب یا زندان کردن مرد هست. طبق ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده، اگه مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشه، فقط برای همون ۱۱۰ سکه اول، مرد رو میشه جلب یا زندانی کرد (در صورت اثبات عدم توانایی پرداخت و البته رعایت شرایط دیگر مثل نپرداختن اقساط مهریه). اما مهریه بیش از ۱۱۰ سکه هم حق زنه و از طریق توقیف و فروش اموال مرد (مثل ملک و ماشین) قابل وصوله، فقط دیگه امکان جلب وجود نداره. پس حواستون باشه، ۱۱۰ سکه سقف مطالبه نیست، سقف جلب و زندان برای مهریه است.
تأثیر ازدواج مجدد زن بر مطالبه مهریه قبلی: هیچ تأثیری نداره!
خیلی از زن ها نگرانن که اگه بعد از طلاق توافقی ازدواج کنن، دیگه نمی تونن مهریه ازدواج قبلیشون رو بگیرن. این دغدغه کاملاً قابل درکه، اما پاسخ شفاف و قاطع اینه که ازدواج مجدد زن، هیچ تأثیری روی حق مطالبه و دریافت مهریه قبلی نداره. مهریه یک حق مالی مستقل برای زن محسوب میشه و ربطی به وضعیت تأهل فعلی او نداره.
پس اگه مهریه تون رو از ازدواج قبلی طلبکارید و شرایط مطالبه اش رو دارید (یعنی بخشش غیرقابل برگشت و یا دریافت کامل انجام نشده)، با خیال راحت می تونید پیگیریش کنید، حتی اگه دوباره ازدواج کرده باشید. این قانون برای حمایت از حقوق مالی زن در نظر گرفته شده.
پیگیری عدم پرداخت اقساط مهریه توافق شده: اگه مرد بدقولی کرد چی؟
اگه توی توافق نامه طلاق توافقی، نحوه پرداخت مهریه به صورت اقساطی تعیین شده (مثلاً ماهی یک سکه) و مرد به تعهدش برای پرداخت اقساط عمل نمی کنه، زن می تونه برای پیگیری اقدام کنه. در این حالت، باید به دادگاه خانواده مراجعه کرد و با ارائه مدارک مربوط به توافق و عدم پرداخت اقساط، دادخواست لازم رو مطرح کرد.
دادگاه مرد رو ملزم به پرداخت اقساط معوقه می کنه و در صورت لزوم، می تونه برای توقیف اموال یا حتی جلب (تا سقف ۱۱۰ سکه و با رعایت شرایط) اقدام کنه. پس حتی اگر پرداخت مهریه قسط بندی شده، عدم پرداخت به موقع آن، حق مطالبه و پیگیری رو از شما نمی گیره.
امکان تعدیل (کاهش یا افزایش) مهریه در طلاق توافقی: بله، با توافق
شاید این سوال براتون پیش بیاد که آیا میشه توی طلاق توافقی، مبلغ مهریه رو تغییر داد؟ بله، زن و شوهر می تونن با توافق همدیگه، مهریه رو کم یا حتی در موارد خاصی زیاد کنن. این توافق هم مثل بقیه توافقات توی طلاق توافقی، توسط دادگاه تأیید میشه، به شرطی که هر دو طرف با رضایت کامل این تغییر رو قبول کنن و حقوق هیچ کدوم تضییع نشه. این تعدیل باید به وضوح توی توافق نامه قید بشه. مثلاً ممکنه زن به خاطر سرعت بخشیدن به طلاق یا دریافت حضانت فرزندان، بخشی از مهریه خود را کاهش دهد.
فسخ توافق نامه طلاق توافقی و اثر آن بر مهریه: اگه زد زیر حرفش؟
توافق نامه طلاق توافقی یک سند معتبره و معمولاً نمی توان آن را به راحتی فسخ کرد، اما در شرایط خاصی قابل فسخ یا ابطاله. مثلاً اگه ثابت بشه که یکی از طرفین تحت اجبار، فریب یا اکراه این توافق رو امضا کرده، یا اگه مشخص بشه که اشتباهی اساسی در توافق رخ داده و اون اشتباه باعث امضای توافق نامه شده.
اگه توافقنامه فسخ بشه، حکم طلاق هم ممکنه باطل بشه و همه چیز به حالت قبل از توافق برمی گرده. این یعنی اگه زن مهریه اش رو توی اون توافقنامه بخشیده باشه و توافقنامه باطل بشه، حق مهریه دوباره به حالت اولیه برمی گرده و زن می تونه تمام مهریه اش رو مطالبه کنه. اثبات این موارد همونطور که قبلاً گفتیم، سخته و نیاز به مدارک قوی و وکیل متخصص داره.
مهریه و حضانت فرزند: این دو تا مستقلن!
بعضی وقتا فکر می کنیم که مهریه و حضانت فرزند به هم ربط دارن و مثلاً اگه زن مهریه اش رو ببخشه، حضانت بچه ها رو می تونه بگیره، یا برعکس. اما این دو موضوع کاملاً از هم مستقلن. یعنی هیچ کدوم نباید شرط و شروط دیگری باشن. حضانت فرزند بر اساس مصلحت کودک تعیین میشه و دادگاه فقط به صلاح و آینده بچه نگاه می کنه.
پس، بخشش مهریه هیچ تأثیری روی حق حضانت فرزند نداره و نمی تونه شرطی برای واگذاری یا سلب حق حضانت باشه. زن و شوهر باید برای هر کدوم از این مسائل به صورت جداگانه و بر اساس قوانین خودش، تصمیم بگیرن. البته توی توافق نامه طلاق توافقی میشه درباره هر دو موضوع تصمیم گرفت، اما این به معنی مشروط کردن یکی به دیگری نیست.
رویه قضایی دادگاه ها در دعاوی مطالبه مهریه پس از طلاق توافقی: چه خبره تو دادگاه؟
تو دادگاه ها، رویه برای رسیدگی به دعوای مطالبه مهریه بعد از طلاق توافقی، معمولاً بر اساس همون توافق نامه ایه که زوجین امضا کردن. یعنی اگه توافق بر پرداخت مهریه بوده و مرد پرداخت نکرده، دادگاه حکم به پرداخت میده. اگه زن بذل کرده و تو مدت عده رجوع کرده باشه، همونطور که گفتیم، طلاق رجعی میشه و مرد هم حق رجوع پیدا می کنه.
اما اگه بحث اجبار و فریب در بخشش مهریه مطرح باشه، پرونده پیچیده تر میشه و نیاز به بررسی دقیق تر شواهد و مدارک داره. دادگاه ها در این موارد خیلی حساسن و به سادگی توافقات رو باطل نمی کنن، مگر اینکه مدارک قوی و محکمه پسندی ارائه بشه که نشان بده اراده آزاد و آگاهانه در کار نبوده است.
حواستان باشد! رویه قضایی، توافقات صریح و روشن را به رسمیت می شناسد و فقط در موارد استثنایی و با اثبات قوی، به ابطال یا تغییر آن ها حکم می دهد.
نتیجه گیری: حفظ حقوق شما در طلاق توافقی
خب، همونطور که با هم بررسی کردیم، سوال آیا بعد از طلاق توافقی میتوان مهریه گرفت یک جواب ساده بله یا خیر نداره. این موضوع به ریزترین جزئیات توافقات شما و شرایط خاص هر پرونده بستگی داره. مهریه، این حق مالی مهم زن، حتی بعد از طلاق توافقی هم در بسیاری از موارد قابل مطالبه است، مگر اینکه با آگاهی کامل و به درستی، آن را ابراء کرده باشید، یا در شرایط خاصی هبه کرده باشید که امکان رجوع نباشد، یا در قالب بذل، آن را واگذار کرده باشید و مدت عده نیز گذشته باشد و شما از دسته یائسه یا غیرمدخوله باشید.
بخشیدن (بذل) مهریه در طلاق توافقی، با همه پیچیدگی هایش، یک فرصت محدود برای رجوع در مدت عده به زن می دهد، اما این رجوع پیامدهای حقوقی مهمی دارد که می تواند منجر به رجعی شدن طلاق و حق بازگشت مرد شود. از طرفی، اثبات اجبار و فریب در بخشش مهریه، هرچند سخت، اما غیرممکن نیست و می تواند توافق را باطل کند. همچنین، مطالبه مهریه هیچ محدودیت زمانی ندارد و ازدواج مجدد زن نیز مانع از آن نمی شود.
در نهایت، برای حفظ حقوق مالی خود در این مسیر پرفراز و نشیب، مهم ترین توصیه ما این است که هرگز بدون مشاوره با یک وکیل متخصص خانواده، هیچ توافق نامه یا سندی را امضا نکنید. یک وکیل خوب می تواند نقشه راه را به شما نشان دهد، از تضییع حقوق شما جلوگیری کند و تضمین کند که بهترین تصمیمات را برای آینده خود می گیرید. آگاهی از قانون، اولین قدم برای دفاع از حقوقتان است. امیدواریم این مقاله جامع و کاربردی، راهنمای خوبی برای شما در این مسیر باشد.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "مهریه بعد از طلاق توافقی | امکان دریافت و نکات حقوقی" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "مهریه بعد از طلاق توافقی | امکان دریافت و نکات حقوقی"، کلیک کنید.



